Koud dak isolatie is een methode voor dakisolatie. Hierbij isoleert u het dak aan de binnenkant van de woning. In dit artikel zullen we het voornamelijk hebben over koud dak isolatie bij het platte dak. Koud dak isolatie kan voor het platte dak alleen met ademende materialen worden uitgevoerd in combinatie met een klimaatfolie. Wanneer de keuze er is tussen de koud dak methode of warm dak methode voor het platte dak, dan moet eigenlijk altijd voor deze laatste gekozen worden. Hierbij is de kans op vochtproblemen zeer klein en wordt de dakconstructie bovendien ook beschermd. Bovendien zijn koudebruggen met de warm dak methode erg goed te voorkomen, terwijl dit bij koud dak isolatie veel moeilijker is. 

Koud dak

De term koud dak isolatie heeft betrekking op het feit dat met deze manier van isoleren het dak koud blijft. De isolatielaag komt immers tegen het dak aan, en vormt zo een barrière tussen de leefruimte en het dak. Het dak wordt daarna niet langer verwarmd en dus zal het dak koud zijn en blijven. Bij warm dak isolatie wordt het dak wél betrokken bij het te verwarmen deel van de woning, omdat het isolatiemateriaal hierbij aan de buitenzijde van het dak komt. Het dak wordt bij deze manier van isoleren dus wel warm, waaraan de naam ‘warm dak methode’ aan refereert.

Koud dak constructie

Een koud dak constructie is een dakopbouw waarbij de isolatie binnenshuis wordt aangebracht. Meestal wordt voor deze manier van isoleren gekozen tijdens renovaties. Een koud dak constructie is van buiten naar binnen als volgt opgebouwd: dakbedekking –> dakbeschot –> isolatiemateriaal –> klimaatfolie –> afwerking.
Bij een koud dak constructie is het van belang om van tevoren goed rekening te houden met het belang van ventilatie. Helaas is het bij een koud dak constructie wel erg lastig om voor voldoende ventilatie zorgen. Dat betekent dat condensatie- of vochtproblemen om de hoek kunnen komen kijken. Daarnaast is het belangrijk om bij een koud dak constructie te proberen om alles luchtdicht aan te brengen. Dit kan soms een uitdaging zijn omdat er, voornamelijk bij platte daken, vaak leidingwerk in het dak aanwezig is.

Koud plat dak isoleren met PIR platen

Het koude platte dak isoleren met PIR platen is zeker niet aangeraden. Omdat de bovenlaag van het platte dak damp- en luchtdicht is, kan vocht zich ophopen in de constructie en het isolatiemateriaal. Dit betekent dat een koud dak isoleren alleen met ademende materialen mogelijk is. Voorbeelden van dit soort materialen zijn steenwol, glaswol, houtvezel, cellulose en katoen isolatie.

Koud dak isoleren materialen

Koud dak isoleren kan met verschillende materialen, zolang het maar open, ademende materialen zijn. Materialen als PIR, EPS en XPS zijn niet geschikt voor koud dak isolatie van platte daken. Isolatiematerialen als steenwol, glaswol en biobased isolatie kunnen wél erg goed ingezet worden als koud dak isolatie. Deze materialen zijn namelijk in staat vocht op te nemen, maar deze later ook weer los te laten zodat het naar buiten toe kan verdampen. Zo kan voorkomen worden dat vocht te lang in de dakconstructie blijft en daar vervolgens schade kan aanrichten.

Koud dak ventileren

Het voldoende ventileren van een koud dak kan condensatie voorkomen. Condensatie kan tot vochtproblemen leiden. Vocht kan de gehele dakconstructie aantasten en ook een negatieve impact op het isolatiemateriaal hebben. Het is erg lastig om bij een koud dak constructie te zorgen voor juiste mate aan ventilatie. Bovendien zijn de meningen nogal eens verdeeld over wel of juist niet ventileren met een koud plat dak. De dakbedekking van een plat dak is namelijk vaak al damp- en luchtdicht; dat bemoeilijkt een goede ventilatie alleen maar nog meer. Daarom gebruikt u bij koud dak isolatie van het platte dak altijd een klimaatfolie. Een klimaatfolie kan een eventueel gebrek aan ventilatie als het ware ‘compenseren’.  In de volgende alinea leggen we dat uit.

Koud dak isoleren

Bij het isoleren van koud dak zijn een aantal stappen nodig:

1. Inspectie en voorbereiding: Voordat u begint met isoleren, is het belangrijk om het dak te onderzoeken. Kijk goed of er mogelijke schade is of lekkages zijn en los dit eerst op.

2. Kies het juiste isolatiemateriaal: Zorg er voor dat u een dampopen isolatiemateriaal kiest. Dit kan steenwol, glaswol, houtvezel of katoen isolatie zijn.

3. Plaatsen van isolatiemateriaal: Plaats het isolatiemateriaal gelijkmatig en zonder openingen tegen het dakbeschot. Met tape kunnen de rollen of platen isolatiemateriaal afgetapet worden. Zo kunnen koudebruggen worden voorkomen.

4. Klimaatfolie: Plaats klimaatfolie over het isolatiemateriaal om ervoor te zorgen dat vochtproblemen worden voorkomen. Het is belangrijk om de klimaatfolie heel precies af te dichten om luchtlekken te vermijden. Laat de stroken klimaatfolie goed overlappen.

5. Afwerking: Creëer een nieuw plafond met bijvoorbeeld gipsplaten of Fermacell platen. Gebruik eventueel vuren latten of balken om eerst een plafondconstructie tegen het isolatiemateriaal te maken.

Koud dak condensatie

Condensatie in een koud dak kan ontstaan wanneer warme en vochtige lucht in contact komt met het koude dakoppervlak. Condensatie kan overgaan in vochtproblemen. U kunt condensatie voorkomen door het platte dak op de juiste manier te isoleren.
Een koud dak constructie is gevoeliger voor condensatie. De dakbedekking is immers damp- en luchtdicht. Dat betekent dat, vooral in de koudere maanden, vocht en condens zich kunnen ophopen in de constructie en het isolatiemateriaal. Wanneer de temperatuur dan weer oploopt, wil het vocht naar buiten. Dit kan echter niet door de dampdichte laag van de dakbedekking. Daarom wordt een dampopen isolatiemateriaal, zoals steenwol of glaswol, gebruikt in combinatie met een klimaatfolie. Een klimaatfolie is een slimme folie die verdamping naar buiten wél toestaat, maar waterdamp niet naar binnen toelaat. Anders gezegd: de klimaatfolie zorgt er voor dat opgehoopt vocht uit de dakconstructie kan ontsnappen. Dit wordt dan naar binnen toe verdampt, want de dakbedekkende laag is dampdicht. Omdat vocht dus naar binnen toe verdampt, zorgt u binnenshuis voor een goede ventilatie en/of opent u regelmatig een raam. Vocht binnenshuis kan dankzij de slimme klimaatfolie niet terug in de dakconstructie of isolatielaag trekken. De klimaatfolie laat dus alleen vocht vanuit de dakconstructie en het isolatiemateriaal door, maar niet andersom.

Koud plat dak isoleren

Het isoleren van een koud plat dak komt niet heel veel voor en wordt eigenlijk alleen bij renovaties van oudere woningen toegepast wanneer de warm dak methode niet te realiseren is. Een koud plat dak isoleren heeft namelijk meer nadelen dan de warm dak methode, waarbij het platte dak langs de buitenzijde wordt geïsoleerd.

Warm of koud dak

Bij warm dak isolatie wordt het platte dak aan de buitenzijde geïsoleerd. Koud dak isolatie is plat dak isolatie van binnenuit. Warm dakisolatie is meestal goedkoper uit te voeren en het brengt minder risico’s met zich mee.
Bij de toepassing van koud dak isolatie wordt de dakconstructie niet beschermd. Dit betekent dat de deze blootgesteld wordt aan grotere temperatuurverschillen. Dit kan tot schade aan de dakconstructie leiden. Daarnaast is het moeilijk om voor voldoende ventilatie te zorgen. Dit kan condensatie en uiteindelijk vochtproblemen tot gevolg hebben. Vocht kan zorgen voor schimmel en rot. Bij plat dakisolatie wordt daarom meestal de warm dak methode aangeraden.
Maar ondanks dat een koud dak niet de meest geliefde manier van isoleren is, is dit altijd nog beter dan helemaal niet isoleren. Zeker wanneer de uitvoering op de juiste manier wordt gedaan, eventueel door professionals, zullen problemen niet snel de kop op steken.

Koud dak na isoleren

Het na isoleren betekent niets anders dan een bestaand constructiedeel isoleren. Gaat u een bestaand plat dak isoleren, dan is dat na isoleren. Koud dak isolatie is dan ook na isolatie. Na isoleren doet u om de woning te verduurzamen, energiekosten te verlagen en het leefklimaat te verbeteren.