Als u wilt isoleren, merkt u vast hoeveel verschillende isolatiematerialen er wel zijn. Hoewel ieder isolatiemateriaal zijn eigen kenmerken en voor- en nadelen heeft, is ieder materiaal wel te categoriseren als een zacht isolatiemateriaal of hard isolatiemateriaal.

Wat zijn harde isolatiematerialen?

Harde isolatiematerialen zijn materialen gemaakt van een kunststof. Denk aan materialen als PIR, EPS of XPS. Harde isolatiematerialen worden veelal geleverd in plaatvorm. Dit kunnen platen met vier rechte zijdes zijn, maar er zijn ook isolatieplaten met een tand en groefverbinding, zodat de platen naadloos aansluitbaar zijn. Dergelijke isolatiematerialen zijn niet flexibel of buigzaam.
Harde isolatieplaten zijn bruikbaar als voorzetwandisolatie, hellend dakisolatie aan zowel de binnenzijde en de buitenzijde, plat dakisolatie van buitenaf en vloerisolatie. Ook een nieuw te bouwen spouwmuur kan worden geïsoleerd met harde isolatieplaten. Hier kunt u eventueel ook PIR spouwplaten voor gebruiken.

Populaire producten voor zoldervloer isolatie

Wat zijn zachte isolatiematerialen?

Zachte isolatiematerialen zijn over het algemeen materialen die kunnen ‘ademen’. Ze worden vaak toegepast in de houtskeletbouw, juist vanwege de open, ademende structuur. Mocht er namelijk vocht in de constructie zitten, dan kan dit dankzij de open structuur van zachte isolatiematerialen weg trekken en blijft het niet opgesloten zitten in de constructie waar het schadelijk kan zijn.
Voorbeelden van zachte isolatiematerialen zijn steenwol, glaswol, katoen en houtvezel isolatie. Deze materialen zijn verkrijgbaar als isolatieplaten, maar kunnen in sommige gevallen ook op rol geleverd worden. Denk bijvoorbeeld aan glaswol op rol zoals Knauf Naturoll, Ursa Timber frame en Volcalis.
Zachte isolatiematerialen worden alleen toegepast bij isolatie aan de binnenzijde van de woning. Denk aan vloerisolatie, muurisolatie, scheidingswandisolatie en dakisolatie. Ook een nieuwe spouwmuur kan met zachte materialen geïsoleerd worden met bijvoorbeeld glaswol spouwplaten of steenwol spouwplaten.
Let bij toepassing van zachte isolatiematerialen op dat er in veel gevallen folies nodig zijn voor de vochtregulatie. Denk hierbij aan bijvoorbeeld dampremmende of dampdichte folies aan de warme zijde en dampopen of dampdoorlatende folies aan de koude zijde. In sommige gevallen is een klimaatfolie nodig.

Verschil harde en zachte isolatiematerialen

Tussen harde en zachte isolatiematerialen zijn een aantal duidelijke verschillen.
Heel voor de hand liggend is uiteraard de hardheid. Zachte materialen zijn flexibel en in een bepaalde mate buigzaam. Doordat de materialen flexibel zijn, zijn ze gemakkelijk te klemmen in een raamwerk. Ook holtes en gekke hoekjes worden makkelijk door zacht materiaal opgevuld.
Een ander verschil tussen harde en zachte isolatiematerialen is structuur van het materiaal. Harde, kunststof isolatieplaten hebben een gesloten cellenstructuur. Ze zijn daarmee geschikt om toe te passen bij harde ondergronden zoals beton. Zachte materialen hebben een open structuur en kunnen nog ‘ademen’. Hierdoor zijn dit soort materialen meer geschikt om toe te passen in houten constructies.
Daarnaast zijn harde materialen alleen geschikt voor thermische isolatie. Zachte materialen kunnen toegepast worden voor zowel thermische isolatie als geluidsisolatie.
Harde materialen hebben vrijwel nooit een dampscherm zoals dampremmende folies nodig, terwijl zachte materialen dat juist vaak wel vereisen. Harde isolatiematerialen zijn namelijk veel beter vochtbestendig dan zachte materialen. Daarom kunnen harde isolatiematerialen voor isolatie aan de binnen- en de buitenzijde gebruikt worden. Zachte materialen gebruikt u alleen aan de binnenzijde.

Voordelen harde isolatiematerialen

In de voorgaan alinea’s zijn al diverse voordelen van zowel harde als zachte isolatiematerialen genoemd. Hier volgen de voordelen nog eens op een rijtje.

Harde isolatiematerialen...

...zijn geschikt voor thermische isolatie.
...zijn licht van gewicht en daardoor makkelijk te verplaatsen, zelfs wanneer er boven de macht gewerkt moet worden.
...kunnen toegepast worden aan zowel de binnenzijde als de buitenzijde.
...zijn beter vochtbestendig dan zachte isolatiematerialen. 
...zijn geschikt voor isolatie van harde ondergronden zoals beton.
...zoals PIR zijn zeer geschikt voor wanneer de te isoleren ruimte krap of klein is, omdat PIR een slank isolatiemateriaal is.

Voordelen zachte isolatiematerialen

Zachte isolatiematerialen...

...zijn geschikt voor thermische isolatie en geluidsisolatie.
...hebben een bepaalde mate van flexibiliteit, waardoor ze makkelijk klemmen in regelwerken.
...zijn licht van gewicht en daardoor makkelijk te plaatsen.
...zijn geschikt voor de isolatie van houten constructies.
...zoals steenwol en glaswol zijn goedkoper in aanschaf dan bijvoorbeeld PIR.
...zoals katoen en houtvezel leveren extra subsidie op, omdat ze biobased zijn.

Wanneer kiezen voor harde isolatiematerialen?

U kiest voor harde isolatieplaten wanneer de ondergrond van beton is, bijvoorbeeld bij betonnen vloerisolatie of betonnen plafondisolatie. Als u niet te veel ruimte wilt of kunt inleveren bij isoleren, is het verstandig te kiezen voor PIR, omdat PIR een slank isolatiemateriaal is met hoge isolatiewaarde. Ook wanneer u wilt isoleren aan de buitenzijde, bijvoorbeeld schuin dakisolatie of plat dakisolatie aan de buitenzijde, kiest u voor harde isolatiematerialen.
Gaat u de badkamer isoleren, dan zijn harde isolatiematerialen de beste keuze, met name XPS platen en XPS bouwplaten.
Wilt u isoleren en afwerken in één handeling, dan kunt u kiezen voor kant-en-klare PIR producten zoals onder andere PIR + Gips, PIR + Fermacell, PIR + Agnes of PIR + OSB.

Wanneer kiezen voor zachte isolatiematerialen?

Als u naast thermische isolatie ook geluidsisolatie, of juist misschien wel alleen geluidisolatie, wilt toepassen, kiest u voor zachte isolatiematerialen. Dit is ook de reden waarom scheidingswandisolatie vrijwel alleen wordt gerealiseerd met zachte isolatiematerialen. Scheidingswandisolatie dient met name om geluidsoverdracht tussen verschillende ruimtes te voorkomen of verminderen. Plafondisolatie wordt met dezelfde reden daarom ook veelvuldig met zachte materialen gedaan.
Wanneer er veel moeilijke hoekjes en holtes zijn om te isoleren of wanneer de ondergrond niet helemaal vlak is, is het verstandiger te kiezen voor zachte materialen.
Zachte isolatiematerialen zijn ook de beste keuze wanneer u houten constructies wilt isoleren. Denk hierbij aan houten vloeren of houtskeletbouw.
Vindt u het belangrijk dat u isoleert met duurzame en/of milieuvriendelijke materialen dan kiest u voor biobased isolatie. Biobased isolatiematerialen zijn zachte isolatiematerialen die duurzaam zijn geproduceerd en een stuk ‘groener’ zijn dan meer traditionele isolatiematerialen. Voorbeelden van zachte biobased isolatiematerialen zijn katoen isolatie en houtvezel isolatie.